Βιταμίνη C και αρθρίτιδα σε αθλητές

Η μείωση της βιταμίνης C που παίρνει ο οργανισμός μας από τη διατροφή, φαίνεται ότι αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης φλεγμονώδους αρθρίτιδας. Κάτι τέτοιο είναι ιδιαίτερα μεγάλης σημασίας σε όσους αθλούνται ή έχουν μια άλλη έντονη σωματική δραστηριότητα.

Τι είναι οι αρθρίτιδες;

Μερικές φορές στις διαρθρώσεις (ευκίνητες αρθρώσεις)  μπορεί να φθαρεί ο χόνδρος, να μεγαλώσουν και να παραμορφωθούν τα οστά της άρθρωσης ή να αναπτυχθεί ιστός ανάμεσα στα οστά της διάρθρωσης. Οι παθήσεις αυτές ονομάζονται αρθρίτιδες και έχουν ως αποτέλεσμα να δυσκολεύονται οι κινήσεις στις διαρθρώσεις που παρουσιάζονται.

Οι αρθρίτιδες συνοδεύονται από πόνους, διογκώσεις, κοκκινίσματα και τοπικές αυξήσεις της θερμοκρασίας. Οι αρθρίτιδες είναι διάφορων ειδών και μπορούν να προκληθούν από διάφορα αίτια, όπως τραυματισμούς των αρθρώσεων,παχυσαρκία, κακή διατροφή, υγρό περιβάλλον διαβίωσης ή ακόμη από ψυχολογικούς ή κληρονομικούς παράγοντες. Όσον αφορά όμως τους αθλητές το πρόβλημα εντοπίζεται και προκαλείται κυρίως λόγω καταπόνησης, τραυματισμών και κακής διατροφής.

Καθώς οι δύο πρώτοι παράγοντες έχουν αναπτυχθεί πιστεύω εκτενώς σε προηγούμενα άρθρα, θα θίξω τον τελευταίο παράγοντα: Τη διατροφή και συγκεκριμένα το ρόλο που διαδραματίζει η Βιταμίνη C στην εμφάνιση αρθρίτιδας.

Όπως γνωρίζουμε, η κυριότερη πηγή από την οποία ο οργανισμός μας προσλαμβάνει τη βιταμίνη C, είναι τα φρούτα και τα λαχανικά.

Με βάση το δεδομένο αυτό, ερευνητές από το Ηνωμένο Βασίλειο, εξέτασαν σε 25.000 άτομα το ρόλο που παίζει η διατροφή στη γένεση της αρθρίτιδας.

Από το 1993 έως το 1997, μέσα στα πλαίσια της διαχρονικής έρευνας EPICNorfolk, οι Βρετανοί γιατροί, αξιολόγησαν τις διατροφικές συνήθειες των συμμετεχόντων στην έρευνα. Στη συνέχεια και για 8 χρόνια τους παρακολούθησαν για να δουν πόσοι από αυτούς θα παρουσίαζαν αρθρίτιδα με προσβολή μίας ή περισσοτέρων αρθρώσεων.

Κατά τη διάρκεια των 8 ετών, 73 άτομα παρουσίασαν φλεγμονώδη πολυαρθρίτιδα.  Η ανάλυση και οι συσχετισμοί με τις διατροφικές συνήθειες έδειξαν ότι τα άτομα που ελάμβαναν από τη διατροφή τους χαμηλότερες ποσότητες φρούτων, λαχανικών, φρουκτόζης και βιταμίνης C, είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο να προσβληθούν από πολυαρθρίτιδα. Ακόμα πιο ανησυχητικά ήταν τα αποτελέσματα για όσους καταπονούσαν τις αρθρώσεις τους, όπως πχ αθλητές.

Τα ευρήματα αυτά είναι πολύ σημαντικά εάν ληφθεί υπ’ όψη ότι οι αρθρίτιδες είναι σοβαρές ασθένειες που προσβάλλουν περίπου το 15% του πληθυσμού. Οι αρθρίτιδες δεν απειλούν άμεσα τη ζωή αλλά μπορούν να μειώσουν ουσιαστικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η διατροφή πλούσια σε βιταμίνη C, θα μπορούσε να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στην πρόληψη των αρθρίτιδων. Αυτό αποδεικνύεται όχι μόνο πειραματικά, αλλά και θεωρητικά αν λάβει κανείς υπόψη το ρόλο που παίζει η Βιταμίνη C ως αλλοστερικός θετικός τροποποιητής διαφόρων ενζύμων. Τέτοια ένζυμα συμμετέχουν στο σχηματισμό κολλαγόνου, που αποτελεί κυρίως τον συνδετικό ιστό και του υαλουρονικού οξέος που λειτουργεί σαν λιπαντικό στις αρθρώσεις. Υπάρχουν και άλλες βιοχημικές πλευρές στο ζήτημα, όμως αυτό ξεφεύγει από το σκοπό αυτού του άρθρου.

Ακόμα μέσα στα πλαίσια της ίδιας μεγάλης διαχρονικής έρευνας, διαπιστώθηκε ότι το κάπνισμα και οι μεταγγίσεις αίματος αποτελούν παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο προσβολής από αρθρίτιδα.

Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία έντονης φλεγμονής των υμενικών μεμβρανών της άρθρωσης. Οι μεμβράνες παθαίνουν βλάβες, γίνονται πιο χοντρές και δημιουργείται πρήξιμο. Επιπρόσθετα η φλεγμονή προκαλεί έκκριση ενζύμων που προκαλούν βλάβες στο κόκαλο, στο χόνδρο και στους συνδέσμους. Ορισμένες μορφές της αρθρίτιδας προκαλούν σοβαρές αναπηρίες με μείωση της κινητικότητας, ελάττωση της μυϊκής δύναμης και σημαντική παραμόρφωση των αρθρώσεων.

Με απλά λόγια λοιπόν (αυτά που ενδιαφέρουν στην ουσία όλους μας) το «μυστικό» για αποφυγή της αρθρίτιδας είναι, πέρα από τη σωστή προπόνηση, η σωστή και πλούσια σε Βιταμίνη C δίαιτα καθώς οι απαιτήσεις του οργανισμού μας σε αυτή τη Βιταμίνη είναι αρκετά μεγάλες αγγίζοντας τα 70-80mg ημερησίως και τα 200-800mg θεωρούνται ιδανικά.

Τροφές που περιέχουν μεγάλες ποσότητες Βιταμίνης C είναι:

Εσπεριδοειδή φρούτα και χυμοί Μπρόκολα Σκουροπράσινα πυκνόφυλλα λαχανικά Κόκκινες πιπεριές Φράουλες Ακτινίδια

Βιβλιογραφία: Arthritis Research Campaign www.Medlook.gr www.pubmed.com